ZZP of arbeidsovereenkomst: hoe maak je de keuze.
Inmiddels werken meer dan een miljoen Nederlanders als zelfstandige zonder personeel, oftewel ZZP-er. ZZP-ers zijn daarmee een gewoon onderdeel van van de arbeidsmarkt geworden. Dat betekent dat steeds mensen nadenken over de vraag over hoe zij het best werkzaam kunnen zijn: als werknemer, of als zzp-er.
Verschillen
Er zijn grote verschillen tussen beide constructies. De werknemer heeft zijn beschikking over het arbeidsrecht, waaronder ontslagbescherming, vakantie, en de zekerheid van een regelmatig inkomen. De ZZP-er heeft dat allemaal niet, maar die geniet weer bepaalde fiscale voordelen. Als je op het punt staat om een keuze te maken, is het dus zinvol om je daarover op zowel fiscaal- als arbeidsrechtelijk vlak goed te laten voorlichten
Keuzevrijheid
Overigens heb je niet de volledige vrijheid om te kiezen tussen een arbeidsovereenkomst of een ZZP-contract. Zelfs als beide partijen bewust kiezen voor een ZZP-constructie, dan is het mogelijk dat dit later door de rechter weer wordt teruggedraaid, zoals dat bijvoorbeeld is gebeurd bij Deliveroo. In zo’n geval heeft de vermeende ZZP-er uiteindelijk toch een arbeidsovereenkomst, en dat kan allerlei vervelende gevolgen hebben. Zo komen de belastingvoordelen te vervallen en ontvangt de ZZP-er mogelijk een forse naheffing. Ook zijn in dat geval allerlei aftrekposten onterecht opgevoerd.
Toetsing
De rechter toetst een ZZP-contract aan de hand van de ‘holistische benadering’. Van belang is (a) wat partijen bij het sluiten van de overeenkomst voor ogen heeft gestaan, (b) mede in aanmerking genomen de wijze waarop zij feitelijk aan de overeenkomst uitvoering hebben gegeven en (c) en dat de verschillende rechtsgevolgen die partijen aan hun verhouding hebben verbonden in hun onderling verband moeten worden bezien. Simpel gezegd betekent dit dat wezen voor schijn gaat. Als er eigenlijk geen enkel verschil is tussen jou als ZZP-er en de andere mensen die voor hetzelfde bedrijf werken op basis van een arbeidsovereenkomst, hou er dan rekening mee dat je zelf ook wel eens een arbeidsovereenkomst zou kunnen hebben.
Wetgeving
De afgelopen jaren is er veel te doen geweest over de regulering van de ZZP-toetsing. De VAR is afgeschaft, de Wet Deregulering Arbeidsrelaties bracht modelovereenkomsten en het ‘handhavingsmoratorium’ door de fiscus werd steeds verlengd. Er is wetgeving aangekondigd die een webmodule gaat brengen dat doet denken aan de VAR, een minimumtarief tegen schijnzelfstandigheid en een opt-out boven een bepaald uurtarief.